یکی از خاص‌ترین عملکردهای هورمون تستوسترون، افزایش عملکرد ورزشی و کمک به عضله سازی و چربی سوزی موثرتر است. در این نوشته یک نمونه برنامه مصرف تستوسترون (فقط با هدف افزایش دانش ورزشکاران) توضیح داده می‌شود.
این نوشته فقط برای افزایش دانش و آگاهی ورزشکاران سطح حرفه‌ای بوده و مصرف خودسرانه هیچ دارویی را تبلیغ نمیکند.
تستوسترون یکی از هورمون‌های غالب جنسی مردانه است. یعنی به طور طبیعی در بدن مردان بیشتر از زنان وجود دارد. این هورمون وظایف و عملکردهای بسیار مهمی برای مردان و زنان دارد.
هدف اصلی این نوشته، ارائه یک نمونه برنامه مصرف تستوسترون در بدنسازی است. اما بهتر است قبل از پرداختن به این موضوع، کمی بیشتر با هورمون تستوسترون آشنا شویم. پس با فیتنسیا همراه باشید!
تستوسترون چیست و چه فوایدی دارد؟
تستوسترون یک هورمون جنسی مردانه است که در بدن مردان و زنان تولید می‌شود. اما در مردان به طور قابل توجهی بیشتر است. تستوسترون توسط بیضه‌ها در مردان و تخمدان‌ها در زنان ترشح می‌شود.
این هورمون نقش مهمی در بدن داشته و تأثیرات متعددی روی سلامت و عملکرد بدن دارد. در زمینه بدنسازی و عضله‌سازی، تستوسترون نقش بسیار مهمی دارد. موارد زیر نشان دهنده کاربردهای تستوسترون در بدنسازی هستند:
- افزایش حجم عضلات: تستوسترون به عنوان یک هورمون آنابولیک، رشد و تقویت عضلات را تشویق می‌کند. افزایش سطح تستوسترون می‌تواند باعث افزایش حجم و قدرت عضلات شود.
- کاهش چربی بدن: تستوسترون همچنین توانایی کاهش چربی بدن را دارد. سطح بالای تستوسترون می‌تواند تجزیه و سوزاندن چربی را افزایش دهد و به دست آوردن ترکیب بدنی مناسب را تسهیل کند.
- افزایش قدرت و تحمل: تستوسترون تأثیر مستقیمی بر قدرت و استقامت در تمرینات بدنسازی دارد. افزایش سطح تستوسترون می‌تواند باعث افزایش قدرت، استقامت و عملکرد در تمرینات بدنسازی شود.
- بهبود ریکاوری: تستوسترون می‌تواند باعث بهبود فرآیند بازسازی عضلات پس از تمرین شود. این بازسازی سریع‌تر عضلات را تقویت می‌کند و زمان بازیابی پس از تمرینات سنگین را کاهش می‌دهد. در نتیجه احتمال تمرین زدگی در اثرات تمرینات ورزشی شدید کاهش می‌یابد.
البته استفاده از تستوسترون به‌صورت صحیح و متعادل بسیار مهم است. زیاده روی یا مصرف اشتباه منجر به عوارض جانبی می‌شود. در این مورد می‌توانید با مربی بدنسازی در ارتباط باشید.
عوارض جانبی و خطرات سوء مصرف تستوسترون چیست؟
تا اینجا در مورد فواید و اثرات مثبت مصرف تستوسترون برای اهداف بدنسازی توضیح دادیم. اما نباید از روی دیگر سکه غافل شوید!
در صورت مصرف غلط و نامناسب تستوسترون، باید منتظر عوارض جانبی و مشکلات سلامتی متعدد باشید.
برخی از اصلی‌ترین عوارض جانبی مصرف نادرست هورمون تستوسترون عبارت است از:
- اختلال هورمونی: مصرف هورمون تستوسترون می‌تواند تعادل هورمونی طبیعی بدن را تحت تأثیر قرار داده و باعث اختلال در سطح هورمون‌های دیگر مانند استروژن و پروژسترون شود. این ممکن است منجر به عوارض جانبی مانند گیجی، تورم سینه، اختلالات قاعدگی در زنان و تغییرات روحی و روانی شود.
- مشکلات پوستی: مصرف تستوسترون ممکن است باعث افزایش تولید چربی پوست شود و منجر به جوش‌ها، آکنه و چربی زیاد پوست شود. بخوانید: درمان جوش دوره استروئید
- ریزش مو: یکی از عوارض جانبی مصرف تستوسترون برای بدنسازان، ریزش مو است. سطح بالای تستوسترون در بدن می‌تواند به تبدیل شدن تستوسترون به دی‌هیدروتستوسترون (DHT) منجر شود که عاملی در ریزش مو است. یکی از روش‌های کنترل ریزش مو در دوره تستوسترون مصرف داروهای ضد DHT مثل فیناستراید است.
- اختلالات قلبی و عروقی: مصرف بلندمدت و بی‌رویه تستوسترون می‌تواند منجر به افزایش خطر بروز اختلالات قلبی و عروقی شود. این شامل افزایش فشار خون، افزایش سطح کلسترول بد (LDL) و کاهش کلسترول خوب (HDL) است. بخوانید: محافظت از کبد در دوره استروئید
- مشکلات کبدی: مصرف تستوسترون برای بدنسازی ممکن است به کبد آسیب برساند. این شامل افزایش آنزیم‌های کبدی، افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی و تشکیل توده‌های ناشی از چربی در کبد می‌شود.
- سرطان پستان و پروستات: مصرف تستوسترون ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان و سرطان پروستات در مردان شود.
برنامه مصرف تستوسترون
حالا میرسیم به موضوع اصلی؛ یعنی برنامه دقیق و نحوه مصرف هورمون تستوسترون برای اهداف بدنسازی.
من ترجیح میدهم برنامه مصرف تستوسترون را در سه سطح حرفه‌ای، نیمه حرفه‌ای و مبتدی توضیح دهم. دقت کنید کنید این سه سطح در رابطه با مصرف استروئیدهاست.
منظور از سطح مبتدی، فردیست که سابقه قابل توجهی در ورزش بدنسازی دارد اما در رابطه با استروئیدها مبتدی محسوب می‌شود. پس اگر شما به تازگی در باشگاه بدنسازی ثبت نام کرده اید به طور کلی مصرف هورمون‌های استروئیدی و تستوسترون برای شما مجاز نیست!
همچنین با توجه وجود استرهای مختلف و متعدد تستوسترون، در این مقاله تنها برنامه مصرف تستوسترون پروپیونات، انانتات و سوستانون (تستوسترون ترکیبی) گفته می‌شود. شما می‌توانید با مربی بدنسازی مشورت کنید تا برنامه مخصوص خودتان را دریافت کنید.
این اطلاعات فقط برای افزایش دانش و آگاهی ورزشکاران بوده و مصرف خودسرانه هیچ دارویی را تبلیغ یا توصیه نمیکند.
برنامه مبتدی
اگر شما سابقه زیادی در مصرف استروئیدها ندارید، برنامه مصرف تستوسترون مبتدی می‌تواند گزینه خوبی برای شروع باشد.
در این حالت تنها مصرف تستوسترون کافیست و لازم نیست استروئید دیگری با آن ترکیب شود. البته گزینه‌هایی مثل اکساندرولون یا ناندرولون همچنان در دسترس است.
در این رابطه توصیه میکنم مقاله‌های زیر را نیز بخوانید:
برنامه‌هایی که در ادامه مشاهده می‌کنید به هیچ عنوان برای اجرای عملی نیستند. استروئید باید به همراه داروهای کنترل عوارض جانبی و البته متناسب با شرایط ورزشکار مصرف شود.
هشدار: دوزها و راهنمایی‌های این مقاله مختص ورزشکاران مرد است. ورزشکاران زن بهتر است این مقاله را مطالعه کنند: بهترین و بدترین استروئیدها برای زنان ورزشکار
برنامه مصرف تستوسترون پروپیونات – مبتدی
تستوسترون پروپیونات یک استر کوتاه است. پس تعداد تزریق نسبتا زیاد بوده و همچنین در همان هفته‌های اول شاهد نتایج آن خواهید بود.
می‌توان این دوره را به ۶ هفته نیز کاهش داد.
برنامه تستوسترون انانتات – سطح مبتدی
تستوسترون انانتات نسبت به پروپیونات نیمه عمر طولانی‌تری دارد. این باعث می‌شود که تعداد تزریق به مراتب کمتر باشد. البته احتمالا تا ۳ یا حتی ۴ هفته ابتدایی دوره، شاهد نتایج قابل توجه نباشید.
شاید دوست داشته باشید در مورد تفاوت تستوسترون انانتات و پروپیونات بیشتر بخوانید.
طول دوره مصرف می‌تواند ۱۰ الی ۱۲ هفته باشد.
دوره سوستانون (تستوسترون میکس) – مبتدی
سوستانون در واقع ترکیبی از ۴ استر مختلف تستوسترون با نیمه عمرهای مختلف است. این باعث می‌شود که به طور همزمان هم تعداد تزریق کم باشد و هم در همان هفته‌های اول و به سرعت شاهد پیشرفت باشید.
برنامه نیمه حرفه‌ای
اگر شما سابقه قابل توجهی در مصرف استروئیدهای آنابولیک دارید اما هنوز به سطح حرفه‌ای نرسیده‌اید، احتمالا در سطح نیمه حرفه ای قرار دارید.
در این سطح، باید استروئیدهای دیگری را در کنار تستوسترون به عنوان استک مصرف کنید؛ زیرا باعث استروئیدها اثرات یکدیگر را تقویت می‌کنند و اثر هم‌افزایی دارند.
برخی از بهترین استروئیدها برای ترکیب با تستوسترون، عبارتند از:
برنامه مصرف تستوسترون پروپیونات و دکا دورابولین – نیمه حرفه ای
در این دوره نیمه حرفه‌ای، تستوسترون پروپیونات و دکا دورابولین به عنوان یک استک مصرف می‌شوند. با توجه به اثرگذاری نسبتا سریع پروپیونات، طول دوره ۸ هفته به نظر کافی می‌رسد.
با توجه به وجود دکا دورابولین، مقداری کاهش میل جنسی در طول دوره و مدتی پس از آن، دور از انتظار نیست.
برنامه دوره سوستانون و وینسترول قرصی – سطح نیمه حرفه
سوستانون یک همان تستوسترون میکس، می‌تواند به خوبی با وینسترول قرصی ترکیب شود. این دوره اگر به شکل صحیح و اصولی اجرا شود، حجم خشک و با کیفیتی را به ورزشکار می‌دهد.
برنامه مصرف تستوسترون در سطح حرفه ای
حالا میرسیم به سطح حرفه‌ای! یعنی ورزشکارانی و بدنسازانی که سابقه بسیار زیادی در مصرف انواع استروئيدهای آنابولیک دارند.
این ورزشکاران با مصرف استروئیدهای متنوع، تجربیات زیادی را کسب کرده‌اند و همچنین مشخص شده که بدنشان به خوبی استروئیدها را تحمل می‌کند.
در این حالت، دیگر مصرف تستوسترون به تنهایی موثر نیست. شاید بخواهید در کنار تستوسترون، از داروهای پپتاید برای اهداف مختلف نیز استفاده کنید. همچنین توصیه میکنم مقاله تفاوت بین استروئید و پپتاید را نیز مطالعه کنید.
برخی از استروئیدها برای ترکیب با تستوسترون در دوره‌های حرفه ای عبارتند از:
دوره ترنبولون استات و تستوسترون – حرفه ای
اولین برنامه مصرف تستوسترون، مربوط به ترکیب دو مورد ترنبولون و تستوسترون است. به یاد داشته باشید که ترنبولون جزو استروئیدهای بسیار قدرتمند و البته خطرناک است. ورزشکاران مبتدی به هیچ وجه نباید آن را مصرف کنند.
در این دوره از ترنبولون استات و تستوسترون پروپیونات استفاده شده است. از آن‌جایی که هر دوی آن‌ها نیمه عمر کوتاه دارند، زود اثر محسوب می‌شود. از این رو طول دوره فقط ۸ هفته در نظر گرفته شده و البته بسیار کارآمد است.
با توجه به کوتاه بودن نیمه عمر ترنبولون استات و تستوسترون پروپیونات، باید دوز مصرفی یک هفته را به چند قسمت کوچک تر تقسیم کنید و در طول هفته پخش کنید.
مثلا اگر قرار است ۳۰۰ میلی‌گرم تست پروپیونات در یک هفته مصرف کنید؛ باید آن را به سه نوبت ۱۰۰ میلی‌گرمی تقسیم کرده و در روزهای شنبه، دوشنبه، چهارشنبه مصرف کنید. در مورد ترن استات هم همینطور است.
دوره حرفه ای مصرف تستوسترون و ترنبولون انانتات
برخلاف دوره قبل (یعنی ترن استات و تست پروپیونات) که نیمه عمر داروها کوتاه بود، در این دوره، هر دو دارو نیمه عمر طولانی دارند. مزیت این مسئله این است که نیازی به تزریق‌های پی در پی نیست.
در این حالت برای هر دارو مصرف تنها یک بار در هفته کافی است.
نمونه برنامه دوره استروئید مصرف تستوسترون انانتات و ترنبولون انانتات به صورت زیر است. (فقط به عنوان نمونه)
به یاد داشته باشید که استروئیدهای با نیمه عمر طولانی شاید تا ۳ الی ۴ هفته اول اثرات قابل توجهی نداشته باشند. برای مشاهده نتایج، باید کمی صبور باشید.
توصیه میکنم در مورد دوره‌های ترنبولون و تستوسترون بیشتر بخوانید.
برنامه مصرف تستوسترون، دیانابول، ترنبولون – سطح حرفه ای
یک دوره کاملا حرفه ای برای افزایش حداکثری حجم عضلات، به صورت زیر می‌تواند باشد.
پاکسازی بعد از مصرف تستوسترون چگونه است؟
بدیهی است که باید بعد از دوره مصرف تستوسترون، پاکسازی (PCT) درست و اصولی اجرا کنید. هدف از این پاکسازی عبارت است از:
- تولید مجدد تستوسترون به صورت طبیعی توسط بدن
- بازگشت شرایط هورمونی بدن به حالت عادی
- حفظ بخش قابل توجه از نتایج کسب شده از دوره
- جلوگیری از عوارض جانبی مربوط به بعد از دوه
- و …
این که پاکسازی بعد از دوره چطور و دقیقا با چه داروهایی انجام شود، به دوره ای که اجرا شده و همچنین شرایط بدنی ورزشکار بستگی دارد.
به طور کلی اصلی ترین داروهایی که اغلب اوقات در دوره PCT کاربرد دارند، عبارتند از:
نحوه دقیق مصرف هر یک از موارد بالا باید پس از بررسی دقیق شرایط بدنی و وضعیت ورزشکار تعیین شود. شما می‌توانید با مربی بدنسازی مشورت کنید.
در این مورد توصیه میکنم مقاله نحوه پاکسازی با کلومیفن را از دست ندهید.
منبع: اختصاصی فیتنسیا
