بورسیت یک شرایطی است که در آن بالشتک‌های لغزنده در فضای مفصل که بورس (bursa) نامیده می‌شود، ملتهب می‌شود. در واژه‌شناسی پزشکی، پیش وند “یت” به التهاب اشاره دارد، مثل تاندونیت.
عملکرد یک بورس در واقع کاهش اصطکاک بین سطوح در هنگام حرکت آنها به جهات مختلف است. بورس به‌خودی‌خود از یک کیسه نازک پرشده با مقدار کمی مایع سینوویال پر شده است که قوام سفیده تخم‌مرغ را دارد. بیشتر از 150 بورس در سراسر بدن وجود دارند.
بورس سالم تقریباً یک حرکت بدون اصطکاکی بین استخوان‌ها، عضلات و تاندون‌ها در حرکات مخالف و هماهنگ یکدیگر ایجاد می‌کند. اگر بورسیت توسعه یابد، کیسه ملتهب شده می‌تواند حرکت را مختل کرده و باعث درد و ورم موضعی شود.
این مطلب در ادامه به علائم و محرک‌های بورسیت و اینکه چطور بتوان آن را تشخیص داد و درمان کرد اشاره خواهد کرد. همچنین تنظیمات سبک زندگی برای کاهش خطر وقوع دوباره بورسیت نیز را در ادامه خواهد آورد.
بورسیت‌ها معمولاً با فشار تکراری روی مفصل مرتبط هستند. طبق یک مطالعه منتشر شده در 2012 در Occupational Medicine، افرادی که در صنعت ساخت‌وساز یا دیگر انواع کارهای دستی فعالیت دارند هشت برابر بیشتر از کارمندان اداره در معرض بورسیت هستند.
علائم بورسیت چیست؟
بورسیت اغلب بر روی بورس‌های سوپرفیشال یا سحطی شانه‌ها، زانو، آرنج یا لگن‌ها را هدف قرار می‌دهد. علائم می‌تواند از نظر شدت متفاوت باشند اما معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:
- درد
- ورم
- سفتی
- گرمی
درد معمولاً طی و بعد از فعالیت بدتر می‌شود.
- اگر بورسیت شما با عفونت ایجاد شده است، تب بالا (بیشتر از 38 درجه)، لرز و درد عمومی مفصل و عضله ممکن است ایجاد شوند. عوارض بورسیت سپتیک شامل استئومیلیت (عفونت استخوان)، سپتیسمی (مسمومیت خون) و شوک می‌شوند.
چه چیزی باعث بورسیت می‌شود؟
بورسیت اغلب ناشی از یک آسیب استفاده زیاد (overuse) از حد تکراری یا فشار طولانی‌مدت اعمال شده مستقیم به خود بورس که در بین ورزشکاران رایج است. دیگر دلایل می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- یک آسیب حاد مانند کوفتگی
- شرایط التهاب سیستمیک مانند آرتریت روماتوئید و نقرس
بورسیت سپتیک یک نوعی از بورسیت است که با عفونت ایجاد می‌شود و زمانی می‌تواند توسعه یابد که باکتری وارد یک زخم باز شود یا از بافت‌های مجاور نرم پخش شود. سلولیت یکی از دلایل رایج بورسیت سپتیک است.
سلولیت یک شرایط بالقوه تهدیدکننده زندگی است. اگر پوستتان به شکل قرمز و متورم درآمد و احساس گرمی و همراه با حساسیت به لمس داشتید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. رگه‌های قرمزرنگی که از محل عفونت بیرون می‌آیند نشانه‌ای از یک شرایط اورژانسی پزشکی هستند.
معاینه جسمانی و تشخیص
بورسیت‌ها می‌توانند اغلب با یک معاینه بدنی و یک بررسی تاریخچه پزشکی تشخیص داده شوند. یافته‌های مرتبط با بورسیت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- حساسیت روی بورس: یک بورس ملتهب معمولاً نسبت به لمس حساس می‌شود. حتی بروس‌هایی که در عمق مفصل قرار گرفته‌اند نیز می‌توانند در هنگام اعمال فشار، باعث درد شوند.
- درد با حرکت: وقتی یک بورس ملتهب می‌شود، هر گونه حرکت اطراف بافت می‌تواند باعث یک درد گزگز مانند و سوزشی شوند. گاهی اوقات یک احساس ساییدگی که کریپتوس نامیده می‌شود نیز می‌تواند در هنگامی که سطوح نرم عادی سخت یا ناهموار می‌شوند احساس شود.
- ورم بورس: اگر التهاب در یک بورسی سوپرفیشال یا سطحی اتفاق بیفتد (مانند بالای کشکک یا پشت آرنج) قرمزی و ورم اغلب قابل مشاهده خواهد بود.
اگر هر گونه شکی برای وجود عفونت وجود داشته باشد، پزشک شما ممکن است بخواهد یک نمونه از مایع سینوویال را از بورس تحت تأثیر قرار گرفته خارج کند. مایع را معمولاً می‌توانند با یک سوزن و سرنگ در روشی که آرتروسنتز نامیده می‌شود خارج کنند.
استفاده از روش‌های عکس‌برداری مانند ایکس ری و تصویربرداری رزونانسی مغناطیسی (MRI) معمولاً در چنین مواردی نیاز نمی‌شود مگر اینکه یک نوع حادثه یا آسیبی اتفاق اتفاده باشد.
چطور بورسیت را رفع کنیم؟
درمان بورسیت تا حد زیادی به نوع بورسیتی که دارید مرتبط است. اهداف اصلی برای درمان بورسیت، کاهش فشار فیزیکی روی بورس، کاهش التهاب و فراهم‌کردن زمان بهبودی کامل است.
بیشتر موارد با درمان محافظه‌کارانه حل خواهند شد. داروهای بدون نسخه ضدالتهابی غیر-استروئیدی (NSAIDs) مانند ادویل (ایبوپروفن) یا الیو (ناپروکسن) نیز اغلب می‌توانند یک تسکین درد زیادی را فراهم بیاورند. علاوه بر استراحت، استفاده از یخ می‌تواند ورم را کاهش داده، در حالی که کم‌تحرکی کوتاه‌مدت نیز ممکن است در زمانی که شواهدی مبنی بر آسیب بافت هم‌بند وجود داشته باشد توصیه شود.
چون کم‌تحرکی بلندمدت می‌تواند باعث یخ‌زدگی مفصل شود، از آن باید پرهیز شود. کم‌تحرکی نباید بیشتر از چند روز ادامه داشته باشد و باید با حرکات چرخشی نرم یک یا دو بار در روز همراه باشد.
در حالی که بیشتر موارد بورسیت تمایل به بهبود در عرض چند روز یا چند هفته دارند بعضی از آنها نیازمند ماه‌ها زمان برای درمان هستند. بورسیت مزمن گاهی اوقات با تزریق کورتیکواستروئید داخل بورس برای کاهش سریع التهاب درمان می‌شود.
اگر بورسیت با وجود درمان مناسب همچنان وجود داشت، ممکن است مداخله جراحی نیاز شود. این روش که به اسم بورسکتومی (bursectomy) شناخته می‌شود می‌تواند به عنوان یک جراحی باز (با چاقوی جراحی) یا آرتروسکوپی (تکنیک جراحی بسته که برخلاف عمل باز فقط با اعمال چند سوراخ در محل آسیب‌دیدگی انجام می‌گیرد) انجام گیرد. زمانی که بورس برداشته شد، یک بورسی جدید به جای آن ساخته خواهد شد.
بورسیت سپتیک ممکن است بر اساس شدت عفونتی که وجود دارد با آنتی‌بیوتیک دهانی یا داخل وریدی درمان شود. تخلیه جراحی ممکن است در زمانی که چرک در داخل و اطراف بورس ایجاد شود استفاده شود.
راه های پیشگیری از بورسیت
بورسیت‌ها می‌توانند در بعضی افراد عود کنند، به خصوص اگر ناشی از عمل تکراری (مثلاً دویدن، پریدن‌های تکراری و…) یا آسیب بلندمدت ورزشی باشند. در چنین مواردی، بورسیت‌ها می‌توانند بعد از فعالیت بدون هیچ دلیلی شعله‌ور شود.
چندین چیز وجود دارد که می‌تواند برای کاهش خطر وقوع دوباره شدت شعله‌ور شدگی درد انجام دهید:
- کفش‌های مناسب بپوشید: بورسیت زانو و لگن اغلب زمانی تشدید می‌شوند که قوس پاهای شما صاف بوده یا پرونیشن پای شما (هم‌ترازی) غیرعادی باشد. خریدن کفش مناسب که مناسب پاهایتان باشد می‌تواند تا حد قابل توجهی استرس و فشار روی مفاصل پایین‌تنه را کاهش دهد.
- حمایت مفصل تحت تأثیر قرار گرفته: اگر از پیاده‌روی یا تنیس لذت می‌برید اما مستعد بورسیت زانو یا آرنج هستید، یک بریس (زانوبند یا آرنج‌بند) ارتوپدی نئوپرن از داروخانه‌ها تهیه کنید و هر زمانی که قصد انجام فعالیتی داشتید آن را بپوشید.
- حرکت و عادت‌های نشستن تان را تنظیم کنید: اگر بورسیت‌های شما با نشستن و با انجام حرکات خاصی ملتهب می‌شوند، هر اقدامی که می‌توانید انجام دهید تا آن عادت‌های دردناک را از یاد ببرید. این ممکن است شامل پیداکردن حرکات تمرینی جایگزین در باشگاه (مانند استفاده از دستگاه ماشین اسمیت به جای وزنه آزاد) یا استفاده از یک صندلی دیگر که به یک وضعیت بدنی بهتر تشویق می‌کند شود.
- گرم‌کردن قبل از فعالیت یا ورزش: هیچ وقت بدون حرکات کششی پویا و گرم‌کردن مفاصل تحت تأثیر قرار گرفته با بورسیت وارد یک فعالیت بدنی یا ورزش نشوید.
- ملاقات فیزیوتراپ: گاهی اوقات اعمال کمی تنظیمات می‌تواند مشکلات طولانی‌مدت ایستادن یا وضعیت بدنی را اصلاح کند. یک فیزیوتراپیست خوب به خوبی برای شناسایی این مشکلات تمرین داده شده است، در حالی که یک تراپیست سوزن طبی می‌تواند ابزارهایی برای کمک به غلبه بر این شرایط فراهم بیاورد.
خلاصه
بورسیت‌ها در زمانی اتفاق می‌افتند که یک فضای مفصل که بورس نامیده می‌شود ملتهب شود. شاید در چنین مواقعی احساس درد، ورم، سفتی و گرمی کنید – به خصوص در شانه‌ها، زانوها، آرنج‌ها و لگن. اغلب اوقات بورسیت‌ها با یک آسیب ناشی از استفاده زیاد از حد تکراری یا فشار طولانی‌مدت روی بورس ایجاد می‌شوند.
در حالی که بورسیت‌ها می‌توانند اغلب با یک استراحت و داروهای مسکن درمان شوند، اما با وقوع دوباره آنها یا محدودکردن حرکت تان، نباید از درمان دوباره آنها سر باز بزنید. بورسیت‌ها اغلب پیش‌رونده هستند و اگر بدون درمان رها شوند می‌توانند با گذر زمان بدتر شوند. این قضیه برای بورسیتی که با نقرس یا آرتریت روماتوئید ایجاد می‌شود نیز صدق می‌کند.
تشخیص اولیه و درمان می‌تواند اغلب مقدار یا شدت شعله‌ورشدگی بورسیت‌ها را کاهش دهد. اگر هر گونه نشانه‌ای از عفونت موجود بود، فوراً با پزشکتان تماس بگیرید به خصوص اگر تب بالا، یک زخم باز و یک افزایش گرمی و قرمزی یا هر گونه ترشحی مشاهده کردید
تهیه و ترجمه: elmevarzesh.com