«دوپینگ» به عنوان رفتاری ناپسند در استفاده از مواد یا روش‌های غیرمجاز برای بهبود عملکرد ورزشی در جامعه ورزشکاران تعریف می‌شود و در بسیاری از ورزش‌ها به عنوان تقلب و جرم شناخته می‌شود. افرادی که دوپینگ می‌کنند، اهداف و انگیزه‌های مختلفی دارند که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
۱. بهبود عملکرد ورزشی
افزایش قدرت و استقامت: دوپینگ معمولاً با هدف افزایش توانایی‌های جسمی ورزشکاران مانند قدرت و استقامت انجام می‌شود. این عمل می‌تواند آنها را قادر سازد در مسابقات رقابت بیشتری داشته باشند.
تسریع در ریکاوری: استفاده از برخی از مواد می‌تواند به بهبودی سریع‌تر بین تمرینات و مسابقات کمک کند، که خود نشان‌دهنده مزیت قابل توجهی است.
۲. افزایش شانس موفقیت و پاداش‌های مالی
جوایز مالی و تبلیغاتی: ورزشکاران برای اینکه در رقابت‌ها به موفقیت برسند و جوایز مالی بالایی کسب کنند، ممکن است به دوپینگ روی بیاورند. در برخی ورزش‌ها، دستمزد‌های کلان و فرصت‌های تجاری باعث تشویق به استفاده از مواد ممنوعه می‌شود.
۳. فشار‌های روانی و اجتماعی
رقابت در سطح بالا: در برخی رشته‌ها، فشار‌های ناشی از رقابت‌های شدید می‌تواند ورزشکاران را به استفاده از دوپینگ وادار کند. احساس نیاز به حفظ موقعیت و اجتناب از شکست می‌تواند آنها را به این سمت سوق دهد.
تاثیر الگوها: ورزشکاران جوان ممکن است تحت تاثیر نزدیکان خود یا الگو‌های ورزشی در زمینه دوپینگ قرار بگیرند. اگر آنها ببینند که موفقیت از طریق دوپینگ امکان‌پذیر است، ممکن است به این کار روی بیاورند.
۴. تأثیرات فرهنگی و اجتماعی
نگرش‌های فرهنگی به موفقیت: در برخی فرهنگ‌ها، پیروزی و موفقیت اهمیت زیادی دارد و این موضوع ممکن است به توجیه استفاده از مواد ممنوعه و دوپینگ منجر شود.
افزایش رقابت‌پذیری: با گسترش رقابت‌ها و فشار برای رسیدن به بهترین‌ها، ورزشکاران در تلاشند همواره در سطح بالایی قرار گیرند، که ممکن است آنان را به دنبال استفاده از دوپینگ بکشاند.
۵. کمبود اطلاعات و آگاهی
عدم آگاهی از خطرات: برخی ورزشکاران ممکن است به دلیل نداشتن اطلاعات کافی، خطرات و عوارض جانبی دوپینگ را نادیده بگیرند. گاهی اوقات، آنها مواد خاصی را بی‌خبر از کلاهبرداری‌ها و عواقب بلندمدت آن مصرف می‌کنند.
۶. مشکلات اقتصادی
تامین هزینه‌های زندگی: در برخی موارد، ورزشکاران ممکن است به دلیل نیاز‌های مالی، به دنبال راه‌هایی برای افزایش درآمد خود باشند که دوپینگ یکی از این راه‌ها می‌تواند باشد.
با این تفاسیر دوپینگ یک پدیده پیچیده با عوامل و انگیزه‌های گوناگون است. هرچند که ورزشکاران به دلایل مختلفی به سمت دوپینگ می‌روند، اما عواقب آن می‌تواند به معنای آسیب به سلامت فردی و همچنین لطمه به اعتبار ورزش باشد. در نتیجه، آموزش و آگاهی‌رسانی در مورد خطرات دوپینگ و ایجاد محیطی عادلانه و سالم در ورزش ضروری است.
در ورزش ایران با یک ورزشکار دوپینگی چگونه برخورد می‌شود؟
اخیرا وزیر ورزش و جوانان در پنجمین نشست تخصصی با فدراسیون‌ها گفت: به دنبال این هستیم که قانون سخت‌گیرانه داخلی برای دوپینگ لحاظ کنیم و دوپینگ به منزله جرم تلقی شود چراکه ورزش پاک برای ما مهم است.
احمد دنیامالی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود خطاب به مدیران وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک و فدراسیون‌های ورزشی با اشاره به اهمیت موضوع مبارزه با دوپینگ خاطرنشان کرد: فدراسیون‌های جهانی قوانینی را درخصوص دوپینگ تصویب کردند که خیلی سخت‌گیرانه است و شامل فدراسیون‌ها، ورزشکاران، مربیان و در نهایت کشورها خواهد شد.
وی تاکید کرد: هدف ما این است که با وضع قوانین داخلی تا حد زیادی از دوپینگ پیشگیری کنیم. تست‌های ما چند برابر خواهد شد و شورای عالی دوپینگ نیز به زودی برگزار می‌شود که چند وزیر در آن عضو هستند. در بحث مبارزه با دوپینگ هدف ما این است که بتوانیم بازدارنده باشیم. باید شرایطی را ایجاد کنیم که ورزشکاران به سمت دوپینگ نروند و درخصوص استفاده از مکمل‌ها دقت بیشتری داشته باشند.
بی‌آبرویی ورزشکار دوپینگی و ضررهای جبران‌ناپذیر مالی و ورزشی
اتحادیه جهانی کشتی به دلیل دوپینگ یک کشتی‌گیر علاوه بر محرومیت فرد خاطی، مبلغ ۲۰ هزار فرانک سوئیس معادل یک میلیارد و سیصد میلیون تومان به عنوان جریمه از حساب فدراسیون برداشت.
در پی این اتفاق، فدراسیون کشتی طی نامه‌نگاری با هیئت مربوطه، اعلام کرد که این مبلغ باید از سوی کشتی‌گیر متخلف پرداخت شود، در غیر این صورت علاوه بر اقدام قانونی بر علیه این فرد، وی را به صورت مادام العمر از کشتی محروم خواهد کرد.
عاقبت دوپینگ در ایران
در کشور ایران، برخورد قانونی و قضایی با ورزشکاران دوپینگی مبتنی بر قوانین و مقرراتی است که توسط نهاد‌های مختلف، از جمله وزارت ورزش و جوانان، کمیته ملی المپیک و فدراسیون‌های ورزشی تعیین می‌شود. همچنین، این موضوع تحت تأثیر قوانین بین‌المللی نیز قرار دارد، به ویژه قوانین سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ (WADA).
۱. قوانین و مقررات:
قانون مبارزه با دوپینگ: در ایران، قانون مبارزه با دوپینگ به تصویب رسیده که چارچوب قانونی برای شناسایی و مقابله با استفاده از مواد ممنوعه در ورزش را مشخص می‌کند.
جرم‌انگاری دوپینگ: استفاده از مواد یا روش‌های ممنوعه به عنوان یک اقدام غیرقانونی محسوب می‌شود و برای آن مجازات‌های مختلفی در نظر گرفته شده است.
۲. مراحل برخورد با ورزشکاران دوپینگی:
آزمایش دوپینگ: ورزشکاران پس از مسابقات یا به صورت تصادفی تحت آزمایش دوپینگ قرار می‌گیرند. این آزمایش‌ها معمولاً شامل تست‌های ادرار و خون است.
تشخیص تخلف: در صورتی که نتیجه آزمایش مثبت باشد، ورزشکار متهم به استفاده از مواد ممنوعه شناخته می‌شود. این موضوع به فدراسیون مربوطه اعلام می‌شود و بررسی‌های لازم انجام می‌گیرد.
۳. مجازات‌ها:
تعلیق از شرکت در مسابقات: ورزشکارانی که به دوپینگ متهم می‌شوند، معمولاً برای یک مدت مشخص (از چند ماه تا چند سال) از شرکت در مسابقات محروم می‌شوند.
سلب افتخارات: در برخی موارد، ورزشکار ممکن است مجبور به بازگرداندن مدال‌ها یا جوایز دریافتی خود شود.
مجازات‌های سنگین‌تر: در موارد شدیدتر یا تکراری، ممکن است مجازات‌های قانونی بیشتری نیز علیه ورزشکار اعمال شود که می‌تواند شامل جریمه‌های مالی و یا حتی حبس باشد.
۴. حق دفاع:
حق دفاع: ورزشکاران حق دارند تا از خود دفاع کنند و در صورت عدم موافقت با نتیجه آزمایش، می‌توانند درخواست بازآزمایی دهند.
۵. تأثیر بر شهرت و آینده ورزشی:
آسیب به شهرت: دوپینگ تأثیرات منفی زیادی بر شهرت ورزشکاران دارد و ممکن است مسیر حرفه‌ای آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
در نهایت، ایران با توجه به قوانین ملی و بین‌المللی در تلاش است تا مبارزه با دوپینگ را جدی‌تر کرده و شرایطی برای ورزشکاران فراهم کند که در آن سالم و عادلانه رقابت کنند.
نمونه بارز و جهانی عاقبت دوپینگ در فوتبال اروپا
دوپینگ برای پل پوگبا، هافبک مشهور فرانسوی، تبعات جدی به همراه داشت. او به دلیل مثبت شدن نتیجه تست دوپینگش در ماه سپتامبر ۲۰۲۳، با محرومیت مواجه شد. این موضوع نه تنها باعث شد که او برای مدت نامشخصی از حضور در میادین بازداشته شود، بلکه همچنین بر وجهه حرفه‌ای و شخصی‌اش تأثیر منفی گذاشت.
پل پوگبا به دلیل دوپینگ به مدت چهار سال از هرگونه فعالیت در زمین فوتبال محروم شد. این محرومیت به خاطر مثبت شدن تست دوپینگ او اعلام شده است. البته، بعداً مدت محرومیتش به ۱۸ ماه کاهش یافت و اکنون به پایان رسیده اما هیچ تیم بزرگی دیگر حاضر نیست او را جذب کند.
محرومیت از بازی‌ها، قراردادها و جذب بازیکنان جدید می‌تواند به طور مستقیم بر آینده ورزشی پوگبا تأثیر بگذارد و احتمالاً منجر به کاهش علاقه تیم‌ها به جذب او در آینده شود. علاوه بر این، این مسئله ممکن است به کاهش اعتمادبه‌نفس او و فشار روانی ناشی از انتقادات عمومی منجر شود و این اتفاق برای همه ورزشکاران دوپینگی در رشته‌ها و کشورهای مختلف رخ خواهد داد.
انتهای پیام/
source
