تونی کروس، مردی که ناب‌ترین شکل فوتبال را به ما نشان داد

طرفداری | در گل اول رئال مادرید مقابل بایرن مونیخ در دیدار رفت نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان فصل 24-2023، لحظه‌ای جالب از زاویه‌ای خاص از سوی دوربین ضبط شد.

همان‌طور که به یاد دارید، خود گل فوق‌العاده بود؛ تونی کروس پاسی زیبا در عمق انداخت و وینیسیوس جونیور گل زد. کروس از جناح راست به فضای دایره میانی زمین حرکت کرد، به‌طور واضح به نقطه‌ پشت کیم مین‌جائه اشاره کرد و با یک ضربه دقیق، با پاس ظریفی قلب دفاع بایرن مونیخ را شکافت.

چند ثانیه بعد، دوربین‌ها واکنش‌های متفاوت دو بازیکن باتجربه آلمانی را ثبت کردند. کروس با رضایت از عملکرد خود در شادی پس از گل بازیکنان رئال مادرید شرکت داشت، در حالی که در پس‌زمینه تصویر، توماس مولر با حالتی توأم با عصبانیت و ناراحتی حضور داشت و دست‌هایش را بالا برده بود، طوری که به نظر می‌رسید یکی از دایناسورهای عروسکی در رستوران‌های آمریکایی یا زمین‌های مینی‌ گلف است. تصویری ماندگار که پس از گل اول وینیسیوس جونیور در ورزشگاه آلیانز آرنا ثبت شد

تونی کروس ۳۴ ساله در روز سه‌شنبه ۲۱ می 2024، اعلام کرد که این فصل آخرین فصل بازی او خواهد بود. ۱۸ سال پس از اینکه او و توماس مولر برای اولین بار در تیم ملی زیر ۱۹ سال بایرن مونیخ هم‌ تیمی شدند و ده سال پس از اینکه در تیم ملی آلمان با کمک یکدیگر جام جهانی را بالای سر بردند، کروس با اطمینان اعلام کرد که در تابستان 2024، برای آخرین بار در مسابقات جام ملت‌‌های اروپا در کنار مولر بازی خواهد کرد. کروس گفت:

این یکی از بهترین فصل‌های دوران حرفه‌ای من بوده و زمان مناسبی برای خداحافظی است. اگر چند سال دیگر در مورد تونی کروس صحبت کنید، همیشه دوست دارم که یادتان باشد که من چه شرایطی داشتم. همیشه دوست داشتم در سطحی باشم که الان در آن قرار دارم.

برای مردی از گریفسوالد در کنار دریای بالتیک، فوتبال همیشه درباره تصمیم‌گیری بوده است، نه صرف انرژی؛ قضاوت درست در لحظات مهم نه تنها تحمل سختی‌ها؛ فوتبال کنترل لحظه‌هاست نه تحت فشار قرار گرفتن هنگام انتخاب‌ها. درست مانند بسیاری از حرکات او در زمین، خداحافظی کروس از فوتبال باعث می‌شود ما روی خود رویداد تمرکز نکنیم، بلکه به زمان‌بندی، دقت، شجاعت و آینده‌نگری پشت این تصمیم فکر کنیم

کارنامه حرفه‌ای کروس یکی از بزرگ‌ترین‌ و پربارترین کارنامه‌های دنیای فوتبال است. پیش از فینال مقابل دورتموند در فصل 24-2023، تنها ۱۹ بازیکن پنج بار جام قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را فتح کرده‌ بودند و پاکو خنتو با شش بار قهرمانی در این زمینه رکورددار بود. باید این نکته را نیز اضافه کرد که او تنها بازیکن میان این ۲۰ نفر بود که جام جهانی را نیز فتح کرده است.

با این حال پس از پیروزی مقابل دورتموند در فینال آن سال، تونی کروس، ناچو، دنی کارواخال و لوکا مودریچ نیز در کنار اسطوره سال‌های دور رئال مادرید قرار گرفتند.

به جز اولین فینال خود در سال ۲۰۱۳ که با بایرن مونیخ به فینال رسید و به دلیل مصدومیت در آن بازی حضور نداشت، او در تمام فینال‌ها بازی کرد. او در نهایت با ۱۱۴ بازی در رتبه هفتم از نظر تعداد بازی‌های ملی برای تیم ملی آلمان قرار دارد و نخستین بازیکن از آلمان شرقی سابق خواهد بود که به چنین رکوردی می‌رسد، رکوردی که شاید هیچ‌گاه شکسته نشود. این هافبک آلمانی در دوران پرافتخار خود در مادرید، بیش از ۴۵۰ بازی برای این تیم انجام داد

او در سال ۲۰۰۶ جایزه توپ طلای مسابقات زیر ۱۷ سال یوفا را دریافت کرد و سال پایانی بازی خود نیز در رده نهم توپ طلای 2024 قرار گرفت. 

تونی کروس تصمیم گرفت برای کمک به قهرمانی تیم ملی آلمان، بار دیگر برای مسابقات یورو ۲۰۲۴ به تیم ملی بازگردد. هرچند آلمان در نیمه نهایی مقابل اسپانیا شکست خورد و هنوز بحث‌های زیادی درباره صحنه جنجالی «هند کوکوریا» وجود دارد، او می‌تواند با اطمینان بگوید که همه توان خود را در این ورزش گذاشته است، همیشه صادقانه بازی کرده و هیچ‌چیزی برای پشیمانی باقی نگذاشته است.

مسیر حرفه‌ای کروس با تحولی بزرگ در فوتبال همزمان شد. تحلیل داده‌ها به سرعت در این ورزش گسترش یافت، مسی و رونالدو با رکوردهای شگفت‌انگیز گل و پاس گل، برای بهترین بودن با هم رقابت می‌کردند و پرسینگ در فوتبال به انقلابی تاکتیکی تبدیل شد. همه‌ چیز در این ورزش حول تولید و خروجی می‌چرخید.

اما کروس بازیکن متفاوتی بود. برای او همیشه کیفیت مهم‌تر از کمیت بود. مدیر سابق رئال مادرید، خورخه والدانو، توصیف زیبایی از نحوه بازی او ارائه کرد:

سکوت، به طوری که برخی حتی متوجه حضور او نمی‌شوند. اینکه می‌بینید «هوش» بازی را می‌گرداند بسیار لذت‌بخش است. او بدون عجله یا قدرت بدنی بازی می‌کند.

کروس همیشه سیگنال بود، نه سر و صدای بی‌هدف؛ او همیشه وضوح بود، نه حواس‌پرتی. شاید آمار کروس به اندازه بزرگانی مانند کریستیانو رونالدو نباشد اما او با ظرافت و سبک منحصر به فرد خود، نقش پررنگی در افتخارات رئال مادرید ایفا کرده است

درست است که ستایش‌های زیادی به سمت او سرازیر می‌شود، اما انسان حافظه ضعیفی دارد و به راحتی فراموش می‌کند که سبک بازی تونی کروس همیشه هم مورد تقدیر قرار نمی‌گرفت. پس از قهرمانی آلمان در جام جهانی، او در سال‌های سیاه بعد از آن با انتقاد‌های زیادی مواجه شد. در آلمان، او به دلیل پاس‌های محتاطانه‌اش به «کروس پاس عرضی» معروف شد. پس از شکست 2-0 آلمان مقابل انگلستان در یورو 2021، لوتار ماتئوس گفت:

من با سبک بازی او موافق نیستم. او به ندرت پاس‌های پیش رونده ارسال می‌کند و سرعت بازی را می‌گیرد. 

اولی هونس، رئیس افتخاری بایرن مونیخ، حتی انتقادات شدیدتری نیز مطرح کرد و گفت:

سبک او با فوتبال مدرن سازگار نیست. حتی وقتی از حریف عقب بودیم، او از خط وسط زمین عبور نمی‌کرد. سبک بازی او قدیمی و منسوخ است.

کروس در حالی همیشه ستون ثابت و اصلی تیم بود، که تاکتیک‌ها همواره در حال تغییر بوده‌اند. فوتبال سریع و انتقال سریع توپ در آن زمان بسیار محبوب بود و در چند فصل اخیر به تدریج صبر و کنترل بازی ارزش بیشتری پیدا کرده است، ویژگی‌هایی که کروس همیشه از آن‌ها برخوردار بوده است. پس از شکست آلمان مقابل انگلیس در یورو ۲۰۲۰ انتقادات شدیدی از سبک بازی کروس صورت گرفت

تونی کروس هرگز تنها یک پاسور ساده نبود و در فصل 24-2023 در صدک ۹۹ در میان هافبک‌ها، از نظر پاس‌های پیش‌رونده قرار گرفت؛ به این معنا که در آن فصل از نظر پاس‌های پیش رونده، از ۹۹ درصد از هافبک‌های جهان عملکرد بهتری داشته است. اما چیزی که ماتئوس و هونس را ناراحت می‌کرد، استقلال شخصی او در زمین بازی بود. با وجود اینکه او از نظر تاکتیکی یکی از باهوش‌ترین بازیکنان دنیا بود، اغلب کار خودش را در زمین می‌کرد و به سیستم‌های پرسینگ و جا‌به‌جایی مداوم وابسته نبود.

اعلام بازنشستگی کروس نیز بازتابی از همین رویکرد منحصر به فرد او، چه در زمین و چه خارج از آن بود. او تصمیم گرفت دوران حرفه‌ای خود را بدون پذیرش دستمزدهای سنگین در لیگ حرفه‌ای عربستان یا جاهای دیگر به پایان برساند و از نفوذ مالی کشور‌های منطقه خلیج فارس دور بماند.

این تصمیم از این جهت قابل توجه است که در دوره‌ای گرفته شد که بسیاری از بازیکنان بزرگ مانند مسی، رونالدو یا کسانی که به منچسترسیتی، پاری‌ سن‌ ژرمن یا جام جهانی 2022 قطر مرتبط بودند، تحت تأثیر ثروت کشورهای خلیج فارس قرار گرفتند. تونی کروس با فتح ششمین لیگ قهرمانان و در اوج فوتبال خود اعلام بازنشستگی کرد

هر چند کروس آن تورنمنت را به دلیل تصمیم بحث برانگیز خداحافظی از تیم ملی آلمان، از دست داد؛ لحظاتی که یکی از دشوارترین و سیاه‌ترین دوران فوتبال ملی ژرمن‌ها بود. او در طول ده فصل حضورش در رئال مادرید، با لوگوی اسپانسر پرواز امارات (Fly Emirates) بازی کرد و در سه سوپرکاپ اسپانیا که در ریاض برگزار شد، شرکت داشت.

تمام این‌ها نشان‌ می‌دهند که هیچ بازیکنی نمی‌تواند به‌طور کامل از سیاست در این ورزش دوری کند و باید تا حدی با آن کنار بیاید و سازش کند. با این حال، او از این فرصت استفاده کرد تا به صراحت از نقض حقوق بشر در عربستان سعودی انتقاد کند. این موضع‌گیری باعث شد که او با هر لمس توپ توسط هواداران به شدت هو شود.

با این حال، کروس دوران حرفه‌ای خود را به عنوان یکی از محبوب‌ترین بازیکنان نسل خود به پایان برد و به ندرت درباره بزرگی و توانایی‌های او اختلاف نظر وجود دارد. او را اغلب با راجر فدرر مقایسه می‌کنند؛ نه به خاطر ملیت یا شخصیتش، بلکه به دلیل ظرافت و وقاری که در بازی‌ خود نشان داده است. کروس تجسم یک ایدئال دست‌نیافتنی اما الهام‌بخش است، ترکیبی از کلاس، ظرافت و تفکر مستقل.

در فوتبال کروس، ظرافت و هوش به هم می‌رسند، جایی که فاصله بین اراده انجام کار و اجرای آن به قدری کم است که می‌توان گفت فاصله‌ای بین این دو وجود ندارد. همانند فدرر، چیزی که از کروس در یادها می‌ماند نه آمارها و نه یک جمله جنجالی، بلکه خاطره یک بدن در جریان و سیال اوست؛ او الگویی از وقار و ظرافت کم‌نظیر است، شخصیتی که خلوص اسطوره‌ای حرکت‌هایش، حتی ظاهر و نظم پیراهن سفید ساده‌اش را نیز بر هم نمی‌زد.

یادداشت جیمز گربرانت ار وب‌سایت تایمز با اندکی دخل و تصرف