پیتر روفایی کیست؟ | دروازه‌بان افسانه‌ای فوتبال نیجریه درگذشت

رویداد۲۴ | پیتر روفایی در ۲۴ اوت ۱۹۶۳ در لاگوس، نیجریه متولد شد. پسر یک فرمانروای قبیله‌ای از منطقۀ ایدیموی لاگوس بود، اما برخلاف انتظار‌ها برای به ارث بردن تاج و تخت، به خاطر عشق به فوتبال این مسیر را انتخاب کرد. قد او تقریباً ۱٫۸۷ متر بود و از همان جوانی با باشگاه Stationery Stores فوتبالش را آغاز کرد.

دوران باشگاهی پیتر روفایی

روفایی در دهۀ ۱۹۸۰ با Stationery Stores و Femo Scorpions در نیجریه بازی کرد، سپس به اِن بی‌ن رفت و پیراهن Dragons de l’Ouémé را پوشید. در سال ۱۹۸۷ وارد اروپا شد و به بلژیک رفت، جایی که در باشگاه‌های Lokeren و Beveren بازی می‌کرد، اما شانس زیادی برای حضور در ترکیب نداشت. در ۱۹۹۳–۹۴ در Go Ahead Eagles هلند، بازی‌های بیشتری انجام داد (۱۲ بازی). سپس در پرتغال با Farense به چهره‌ای برجسته تبدیل شد و نقش اساسی در راهیابی این تیم به جام یوفا داشت. پس از آن، به اسپانیا رفت و در Hércules (۱۰ بازی) و سپس Deportivo La Coruña (۹ بازی) بازی کرد و در نهایت با Gil Vicente پرتغال در ۲۰۰۰ خداحافظی کرد.

افتخارات بین‌المللی پیتر روفایی

بازیکن پایه درخشنده برای نیجریه: روفایی اولین حضور ملی‌اش را در دسامبر ۱۹۸۱ تجربه کرد و تا ۱۹۹۸ جمعاً ۶۵ بازی برای تیم‌ملی انجام داد، حتی توانست یک گل—از روی نقطه‌پنالتی برابر اتیوپی—ثبت کند.

جام ملت‌های آفریقا: او در سه دوره این رقابت‌ها (۱۹۸۴، ۱۹۸۸، ۱۹۹۴) از دروازه‌بان‌های اصلی بود و با تیمش در ۱۹۹۴ به قهرمانی رسید. در آن مسابقه، پنالتی مهمی را در فینال نیمه‌نهایی حفظ کرد و نقش کلیدی داشت.

جام جهانی: روفایی نخستین دروازه‌بان نیجریه بود که در مسابقات جام جهانی حضور پیدا کرد. او تیم ملی را در ۱۹۹۴ (آمریکا) به عنوان کاپیتان هدایت کرد و دوباره در ۱۹۹۸ (فرانسه) در ترکیب ثابت بود. نیجریه در هر دو دوره به مرحله ۱/۸ نهایی رسید.

عملکرد‌های برجسته: یکی از مشهورترین دفاع‌های او در نیمه‌نهایی جام ملت‌های آفریقا در برابر ساحل‌عاج (مهار پنالتی آرمینی یاو) تا به امروز در خاطره‌ها باقی مانده است.

پس از بازنشستگی در ۲۰۰۰، روفایی به اسپانیا بازگشت، در آنجا یک مدرسه تخصصی برای دروازه‌بانان تأسیس کرد. او همچنین در نیجریه آکادمی فوتبال راه‌اندازی کرد و مشغول توسعه نسل بعدی دروازه‌بان‌ها بود. در سال ۲۰۱۸ گفت که هرگز از تصمیمش برای انتخاب فوتبال به جای تاج‌وتخت پدر پشیمان نبوده.

درگذشت پیتر روفایی و واکنش‌ها

پیتر روفایی در صبح ۳ ژوئیه ۲۰۲۵، در سن ۶۱ سالگی در لاگوس و پس از دوره بیماری درگذشت. فدراسیون فوتبال نیجریه (NFF) او را «غول فوتبال نیجریه» نامید و نوشت: «روح تو بین تیرک‌ها و فراتر از آن خواهد ماند». رئیس‌جمهور تینوبو نیز در پیامی رسمی او را «ورزشکاری میهن‌پرست که نامش را با طلا در تاریخ فوتبال آفریقا ثبت کرد» خواند.

هواداران، هم‌تیمی‌ها و مربیان سابق مانند Segun Odegbami و Etim Esin از جمله کسانی بودند که تأثر شدید خود را اعلام کردند.

جایگاه پیتر روفایی در تاریخ فوتبال

پیتر روفایی به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین دروازه‌بانان فوتبال آفریقا شناخته می‌شود. او چند اولین را در کارنامه‌اش داشت: اولین دروازه‌بان نیجریه‌ای در جام جهانی؛ اولین دروازه‌بانی که برای باشگاه‌های اروپایی بازی مستمر کرد؛ و تنها دروازه‌بانی که گل ملی زده است. مهارت‌های فنی بالا، آرامش روانی در موقعیت‌های حساس و رهبری‌اش در داخل زمین، تأثیر زیادی بر فوتبال نیجریه و نسل‌های بعدی دروازه‌بانان داشت.

از نظر فرهنگی نیز، تصمیم او برای نپذیرفتن تاج‌وتخت سنتی پدرش و انتخاب مسیر متفاوت، نماد عزم و اراده برای پیگیری رویا‌ها است. این جنبه از زندگی او باعث شد تا به الگویی الهام‌بخش برای جوانان تبدیل شود.

پیتر روفایی، یا «دودو مایانا»، یک اسطوره واقعی بود؛ کسی که نه‌تنها دروازه‌بان ممتاز نیجریه بود، بلکه چهره‌ای الهام‌دهنده برای نسل‌های بعدی فوتبال آفریقا محسوب می‌شد. او با درخشش در جام ملت‌ها، جام جهانی و باشگاه‌های معتبر اروپایی، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ فوتبال به‌دست آورد. زندگی‌اش نیز نشان داد که انتخاب مسیر دشوارتر و پایبندی به عشق می‌تواند نتیجه‌ای فراتر از انتظار داشته باشد. فقدان او ضربه‌ای سنگین برای فوتبال نیجریه و هوادارانش است، اما میراثش همچنان زنده و الهام‌بخش خواهد بود.