طرفداری | مارتین بوکان (Martin Buchan) زاده شش مارس ۱۹۴۹ در شهر آبردین اسکاتلند است. او در پست‌ دفاع میانی بازی می‌کرد. پدر مارتین، در دوران جنگ جهانی دوم، فوتبالیست بود و برای آبردین بازی می‌کرد. مارتین نیز علاقه به فوتبال را از پدرش به ارث برد و با قدرت رهبری خود، از همان کودکی مورد توجه مربیانش قرار گرفت. او با وجود اینکه استعداد بالایی در مدرسه داشت، تصمیم گرفت تا از میان علم و ورزش، دومی را انتخاب کند. او فوتبالش را با تیم معروف شهر زادگاهش یعنی آبردین شروع کرد و در سال ۱۹۶۵ به تیم اصلی آن رسید. چهار بازی در فصل ۶۷-۱۹۶۶، ۳۴ بازی و سه گل در فصل ۶۸-۱۹۶۷، ۴۳ بازی و سه گل در فصل ۶۹-۱۹۶۸، ۲۴ بازی و دو گل در فصل ۷۰-۱۹۶۹، ۴۶ بازی و دو گل در فصل ۷۱-۱۹۷۰ و ۳۷ بازی و یک گل در فصل ۷۲-۱۹۷۱، آمارهای این بازیکن در آبردین بودند. او در فصل ۷۰-۱۹۶۹، قهرمانی جام حذفی اسکاتلند و در فصل ۶۸-۱۹۶۷، گلزنی در جام برندگان اروپا را تجربه کرد. بوکان در سال ۱۹۶۷، برای مدت کوتاهی به صورت قرضی در واشینگتن وایپس آمریکا بازی کرد و به آمار هشت بازی و یک گل رسید. این بازیکن که به بازوبند کاپیتانی باشگاه شهر زادگاهش رسیده بود، در سال ۱۹۷۲، بازیکن محبوب فرانک اوفارل برای حضور در منچستر یونایتد شد. بوکان که به تجارب ارزشمندی در اسکاتلند رسیده بود، با ۱۲۰ هزار پوند که به شکسته‌شدن رکورد انتقال‌های منچستر یونایتد در آن زمان منجر شد، راهی اولدترافورد شد. 

نخستین بازی بوکان برای یونایتد در هفته ۳۱ لیگ برتر انگلستان برابر تاتنهام ثبت شد. او سپس در هفته ۳۰ و دربی منچستر، دروازه منچستر سیتی را باز کرد و فصل را با آمار ۱۵ بازی و یک گل به پایان رساند. او در دو فصل بعدی همکاری‌اش با یونایتد، آمارهای ۴۷ بازی در فصل ۷۳-۱۹۷۲ و ۴۵ بازی در فصل ۷۴-۱۹۷۳ را به ثبت رساند. سقوط با منچستر یونایتد، فرجام تلخی برای این اسکاتلندی در بزرگترین چالش فوتبالی‌اش بود. زوال تدریجی منچستر اوفارل و جدایی این مربی باعث شد تا بوکان، روزهای سختی را در شهر منچستر داشته باشد. با وجود پیشنهادات فراوان برای این بازیکن، او تصمیم گرفت تا یونایتد را در چالش سخت بازگشت به بالاترین سطح، همراهی کند. مارتین که در اسکاتلند، بازوبند کاپیتانی تیمش را بر بازو می‌بست، در مأموریت جدید یونایتد نیز این وظیفه را عهده‌دار شد. ۵۰ بازی و صعود به لیگ برتر، آورده وفاداری مارتین به یونایتد بود. قدرت رهبری فوق‌العاده بوکان، نجات‌بخش یونایتد از جهنم سطوح پایین انگلستان بود. او در بازگشت به لیگ برتر، در ۴۹ بازی به میدان رفت و به همراه تیمش راهی فینال جام حذفی شد اما در فینال این مسابقات، قهرمانی از آن مارتین و هم‌بازیانش نشد. او در فصل بعدی، فینال دیگری را در جام حذفی تجربه کرد و این بار با پیروزی برابر لیورپول، جام را بالای سرش برد. حاصل این فصل بوکان، حضور در ۴۳ بازی یونایتد بود.

در فصول بعدی همکاری با یونایتد، آمارهای ۳۴ بازی و یک گل در فصل ۷۸-۱۹۷۷، ۴۶ بازی و دو گل در فصل ۷۹-۱۹۷۸، ۴۶ بازی در فصل ۸۰-۱۹۷۹، ۳۳ بازی در فصل ۸۱-۱۹۸۰، ۳۰ بازی و یک پاس گل در فصل ۸۲-۱۹۸۱ و شش بازی در فصل ۸۳-۱۹۸۲ رسید. سال‌های آخر حضور بوکان در یونایتد، با حضور موثرش همراه نبود و همین امر باعث شد تا او در سال ۱۹۸۳، راهی اولدهام اتلتیک شود. بوکان که برای حضور در اولدهام به سطح دوم انگلستان بازگشته بود، در ۳۰ بازی پیراهن این باشگاه را پوشید و سپس در سال ۱۹۸۴، از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. نخستین بازی ملی بوکان برای تیم ملی اسکاتلند در سال ۱۹۷۱ و دیدار برابر پرتغال به ثبت رسید. بوکان سپس مسافر جام جهانی ۱۹۷۴ شد و در دو بازی برابر برزیل و یوگسلاوی به میدان رفت. بوکان در جام جهانی ۱۹۷۸ نیز حضور داشت و در ترکیب ثابت کشورش برابر پرو، ایران و آرژانتین بازی کرد. او پس از دیدار سال ۱۹۷۸ اسکاتلند برابر پرتغال، دیگر به تیم ملی کشورش دعوت نشد. سبک بازی محکم بوکان، او را به «صخره آبردین» معروف کرده بود که علاوه بر استحکام، به محل تولدش نیز اشاراتی دارد. 

مارتین بوکان و علیرضا قشقایی در دیدار ایران و آرژانتین در جام جهانی ۱۹۷۸


از سری خاطرات فوتبالی روز

  • نورمن وایتساید؛ مارادونای بلفاست، اعجوبه منچستر یونایتد و جوان جویای نام ۱۹۸۲
  • مایک داکسبری؛ از جناح راست منچستر یونایتد تا هنگ کنگ
  • ادوالدو واوا، سینه آهنی برزیل و شیر جام جهانی؛ از حضور در اتلتیکو مادرید تا آقای گلی جام جهانی ۱۹۶۲

source