در سال‌های اخیر، کراتین به عنوان یکی از محبوب‌ترین مکمل‌های ورزشی شناخته شده است، اما نگرانی‌هایی درباره ارتباط آن با ریزش مو وجود دارد. تحقیقات جدید، به‌ویژه مطالعه‌ای در سال 2025، نشان می‌دهد که کراتین احتمالاً باعث ریزش مو نمی‌شود. با این حال، برخی مطالعات قدیمی‌تر این موضوع را پیچیده کرده‌اند.
جزئیات مطالعه جدید
مطالعه‌ای در سال 2025 که در مجله جامعه بین‌المللی تغذیه ورزشی منتشر شد، شامل 38 مرد ورزشکار بود. این مطالعه نشان داد که مصرف 5 گرم کراتین در روز به مدت 12 هفته، هیچ تأثیر معناداری بر سطح هورمون‌ها یا رشد مو ندارد. این یافته‌ها نگرانی‌ها را کاهش می‌دهند.
شایعات و نگرانی‌ها
شایعات درباره ریزش مو از مطالعه‌ای در سال 2009 سرچشمه می‌گیرند که نشان داد مصرف کراتین سطح هورمون DHT را افزایش می‌دهد. با این حال، این افزایش در محدوده طبیعی بود و ریزش مو مستقیماً مشاهده نشد. برخی افراد همچنان نگران هستند، به‌ویژه کسانی که سابقه ژنتیکی ریزش مو دارند.
توصیه: اگر نگران هستید، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. آنچه برای یک نفر مناسب است، ممکن است برای دیگری نباشد.
بررسی دقیق‌تر کراتین و ریزش مو
این بخش به بررسی دقیق‌تر موضوع پرداخته و جزئیات بیشتری از تحقیقات و تحلیل‌ها را ارائه می‌دهد. هدف، ارائه یک گزارش جامع و حرفه‌ای است که تمام جنبه‌های موضوع را پوشش دهد.
زمینه و اهمیت موضوع
کراتین یکی از مکمل‌های محبوب در میان ورزشکاران و بدنسازان است که برای افزایش قدرت عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی استفاده می‌شود. با این حال، در سال‌های اخیر، نگرانی‌هایی درباره ارتباط احتمالی آن با ریزش مو مطرح شده است. این نگرانی‌ها عمدتاً از مطالعه‌ای در سال 2009 نشأت می‌گیرند که نشان داد مصرف کراتین ممکن است سطح هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) را افزایش دهد. DHT هورمونی است که با ریزش مو، به‌ویژه در الگوی طاسی مردانه، مرتبط است، زیرا می‌تواند به گیرنده‌های آندروژن در فولیکول‌های مو متصل شده و آن‌ها را کوچک کند.
با این حال، مطالعه جدید منتشر شده در سال 2025، که در مجله جامعه بین‌المللی تغذیه ورزشی ارائه شده، این ادعا را به چالش کشیده است. این مطالعه، که اولین تحقیق مستقیم در این زمینه است، سلامت فولیکول‌های مو را پس از مصرف کراتین ارزیابی کرد و نتیجه‌گیری کرد که کراتین هیچ نقشی در ایجاد ریزش مو ندارد. این یافته‌ها نه تنها نگرانی‌های قبلی را تسکین می‌دهند، بلکه به ورزشکاران و علاقه‌مندان به فیتنس اطمینان می‌دهند که مصرف کراتین می‌تواند بدون ترس از از دست دادن مو ادامه یابد.
تحلیل مطالعات
برای درک بهتر، بیایید به بررسی دو مطالعه کلیدی بپردازیم:
مطالعه 2009: این مطالعه شامل 20 بازیکن راگبی مرد بود که به مدت 7 روز 25 گرم کراتین همراه با 25 گرم گلوکز مصرف کردند و سپس دوز نگهدارنده 5 گرم کراتین همراه با 25 گرم گلوکز را برای 14 روز دیگر ادامه دادند. نتایج نشان داد که سطح تستوسترون تغییر نکرد، اما سطح DHT پس از 7 روز به میزان 56% افزایش یافت و پس از 14 روز نگهداری، 40% بالاتر از حد نرمال بود.
همچنین، نسبت DHT به تستوسترون پس از 7 روز 36% افزایش یافت و پس از دوره نگهداری 22% بالاتر از حالت اولیه باقی ماند. با این حال، همانطور که در مطالعه جدید اشاره شده، سطح DHT همچنان در محدوده طبیعی برای مردان بالغ قرار داشت و هیچ گزارشی از ریزش مو در طول دوره مطالعه وجود نداشت.
مطالعه جدید 2025: این مطالعه یک آزمایش تصادفی دوکور کنترل شده بود و شامل 38 مرد ورزشکار مقاومتی بود که به طور تصادفی به گروه کراتین مونوهیدرات (5 گرم در روز) یا گروه پلاسیبو (5 گرم مالتودکسترین در روز) تقسیم شدند. شرکت‌کنندگان رژیم غذایی و تمرینات عادی خود را ادامه دادند و داده‌های خون و سلامت مو جمع‌آوری شد تا تأثیر 12 هفته‌ای مکمل‌دهی کراتین روی سطح آندروژن‌ها و سلامت فولیکول‌های مو بررسی شود.
نتایج نشان داد که هیچ تفاوت معناداری در سطح DHT، نسبت DHT به تستوسترون یا پارامترهای رشد مو بین گروه‌های کراتین و پلاسیبو وجود نداشت. این مطالعه، که بسیار سختگیرانه انجام شد، به عنوان اولین تحقیق مستقیم برای آزمایش تأثیرات کراتین روی ریزش مو، افزوده مهمی به بدنه تحقیقات است.
جدول مقایسه مطالعات کراتین و ریزش مو
برای سازمان‌دهی بهتر اطلاعات، جدولی از مقایسه دو مطالعه ارائه می‌شود:
| ویژگی | مطالعه 2009 | مطالعه جدید 2025 |
| تعداد شرکت‌کنندگان | 20 بازیکن راگبی مرد | 38 مرد ورزشکار مقاومتی |
| مدت زمان | 21 روز (7 روز بارگیری، 14 روز نگهداری) | 12 هفته |
| دوز کراتین | 25 گرم/روز (بارگیری)، سپس 5 گرم/روز | 5 گرم/روز |
| یافته‌های کلیدی | افزایش 56% سطح DHT، اما در محدوده طبیعی | هیچ تفاوت معناداری در سطح DHT یا رشد مو |
| نتیجه‌گیری | افزایش DHT، اما ریزش مو مستقیماً مشاهده نشد | کراتین باعث ریزش مو نمی‌شود |
توصیه‌ها و ملاحظات
اگرچه مطالعه جدید نشان می‌دهد که کراتین باعث ریزش مو نمی‌شود، گزارش‌های شخصی از ریزش مو در حین مصرف کراتین ممکن است به عوامل دیگر، مانند استعداد ژنتیکی یا شرایطی مانند آلوپسی آره‌آتا یا اختلالات تیروئید، مرتبط باشد. بنابراین، همیشه توصیه می‌شود که در صورت تجربه هرگونه علامت جدید، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. آنچه برای یک نفر کار می‌کند، ممکن است برای دیگری مناسب نباشد.
نتیجه‌گیری
در پایان، این مقاله نشان می‌دهد که تحقیقات اخیر، به‌ویژه مطالعه سال 2025، به وضوح بیان می‌کنند که کراتین احتمالاً باعث ریزش مو نمی‌شود. با این حال، اهمیت مشورت با متخصصان برای بررسی شرایط فردی همچنان ضروری است.